Mesane Kanseri
Kadınlarda daha az görülse de erkeklerde en yaygın görülen kanserler arasında mesane kanseri yer almaktadır. Dünyada en yaygın kanser türlerinden olan bu kanser tipi her yaş grubunda görülebilir. Hastalığın en sık rastlandığı yaş grubu 60 – 70 sonrası olarak bilinmektedir.
Mesanenin iç yüzeyinde bulunan mukozanın ürotelyal hücrelerinde kötü huylu tümörlerin oluşması sebebi ile hastalık meydana gelmektedir. Mesane tümörleri iyi huylu ya da kötü huylu olabilmektedir. Genellikle mesane tümörü mesanede görülmesine rağmen boşaltım sisteminin diğer bölümlerinde de ortaya çıkabilir. Mesane kanseri belirtileri çeşitli şikayetlerle ortaya çıkmaktadır.
Mesane Kanseri Belirtileri
Mesane, alt karın bölgemizde bulunan idrarı depolayan içi boş kaslı bir organdır. İç yüzeydeki hücrelerde kanser hücrelerinin çoğalması sonucu mesane tümörü ortaya çıkar. Mesane tümörünün en yaygın belirtisi idrarda kan görülmesidir. Mesane kanseri belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
- İdrarda kan görülmesi (hematüri)
- İdrarda sıkışma hissi,
- Sık tuvalete gitme hissi,
- Mesanenin tam boşaltılamama hissi,
- İdrar yaparken ıkınma hissi,
- İdrar yaparken ağrı hissedilmesi
Sıralanan semptomlar mesane kanseri belirtileri arasında yer almaktadır. Ancak bu belirtiler doğrudan mesane kanseri teşhisinin konulması için yeterli değildir. Belirtiler farklı sorunlardan da kaynaklanabilir. Bu sebeple hastaya kesin tanı konulabilmesi için üroloji hekimine danışması ve hastaya birtakım testlerin yapılması gerekmektedir.
Mesane Tümörü
Yassı Epitel Hücreli Karsinom: Kanser, mesanenin uzun süreli infeksiyon ve irritasyon ile karşı karşıya kalmasından sonra mesanede gelişen yassı epitel hücrelerden kaynaklanır. Mesane tümörünün yaklaşık %6-8’i bu tip kanserlerden oluşur.
Adenokarsinom: Mesanedeki glandüler hücrelerinden kaynaklanmaktadır. Mesane tümörünün %2’si bu tip kanserlerdir.
Değişici Epitel Hücreli Karsinom (THK): Mesanede en sık görülen kanserdir. Kanser mesanenin iç yüzeyini döşeyen epitel hücrelerinden kaynaklanır. Kanserin ilerlemesi epitel hücrelerinin altındaki kas tabakasına sirayet etmesi ile gerçekleşir. Daha sonra tümör mesanenin dış çeperine ulaşır ve mesane etrafındaki yağ dokusuna yayılır. Bu durum invaziv mesane kanseri olarak tanımlanmaktadır.
Mesane Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Mesane kanser hücrelerinin çoğalması sonucu oluşan mesane kanseri çeşitli risk faktörleri sonucu meydana gelebilir. Hastalığın oluşmasına etki eden etkenler arasında sigara içme, ilerleyen yaş, kimyasala maruz kalmak, önceden kanser tedavisi geçirmek, kronik mesane iltihabı ve genetik faktörler yer almaktadır.
- Sigara İçmek: Sigara tüketmek, idrar da kimyasal birikmesine sebep olur. Bu durum kanser riskini artırabilir.
- İlerleyen Yaş: İlerleyen yaşa bağlı olarak kanser riski artar. Kanser her yaşta görülebilir ancak 40 yaşın altındaki hastalarda kanser görülme riski daha azdır.
- Erkek Olmak: Kadınlara oranla erkeklerin mesanesinde tümör oluşma olasılığı daha fazladır.
- Kimyasala Maruz Kalmak: Kandaki zararlı kimyasalların mesanede birikmesi mesanede kanser riskinin artığı düşünülmektedir. Arsenik, boya, kauçuk, deri imalatında kullanılan kimyasallar kanser riski taşımaktadır.
- Önceden Kanser Tedavisi Geçirmek: Daha önceden kanser tedavisi almış olmak kanser riskine sebep olmaktadır.
- Kronik Mesane İltihabı: Üriner kateterin uzun süre kullanımı mesanede tümör oluşma riskini artırmaktadır. Sürekli olarak tekrarlayan üriner enfeksiyonlar, iltihaplar da mesane de kanser riskini artırabilir.
- Kişisel Ya da Ailevi Kanser Geçmişi: Daha önce mesane tümörü olan kişilerde tekrar kanser oluşma riski yüksektir. Birinci derece yakınlarında kanser öyküsü olanlarda da mesane tümörü riski bulunmaktadır.
Mesane Kanseri Tanısı
Hastaya mesane kanseri tanısı konulabilmesi için hekim tarafından çeşitli testler ve prosedürler uygulanması gerekmektedir. Genel muayene ardından sistoskopi yapılarak üretra ve mesane içi incelenir. Sistoskopi sırasında özel bir alet ile biyopsi incelemesi gerçekleştirilir. Hastadan idrar örneği alınarak mikroskop altında analiz gerçekleştirilir. Hastanın üst idrar yollarına ayrıntılı bir şekilde bakmak için tomografi ya da MR tetkikleri yapılır.
Sistoskopi: Üroloji hekimi üretraya küçük, dar bir tüp yerleştirir. Hekim, sistoskop sayesinde üretra ve mesane içini görerek hastalığı incelemektedir.
Biyopsi: Sistoskopi sırasında biyopsi incelemesi için özel bir alet kullanılmaktadır. Bu uygulama bazı durumlarda mesane tümörünün transüretral rezeksiyonu olarak da adlandırılmaktadır.
İdrar Sitolojisi: Hastadan alınan idrar örneğinin idrar sitolojisi olarak bilinen bir prosedür ile alınmasıdır. İdrar örneği mikroskop altında analiz edilir.
Görüntüleme Testleri: Görüntüleme testleri kapsamında hastaya bilgisayarlı tomografi (BT), ürogram ve retrograd pyelogram testleri yapılır. Bu görüntüleme teknolojileri ile hastanın idrar yolu yapısı incelenmektedir.
Retrograd Piyelogram: Hastanın üst idrar yollarına ayrıntılı olarak bakmak için kullanılan X ışını muayenesidir. Üretra ve mesaneye ince bir tüp geçirerek üreterlere boya enjekte edilir. Sonrasında boya röntgene aktarılır ve X ışını görüntüleri yakalanır.
Mesane Kanseri Evreleri
Mesane tümörü evreleri üroloji hekimi tarafından gerçekleştirilen testler, fiziksel muayeneler, biyopsi ve görüntüleme testlerinin sonucuna bağlı olarak saptanmaktadır. TNM sınıflamasına göre mesane kanserinin 4 ana evresi bulunmaktadır.
- Evre: Hastalığın birinci evresinde kanser epitel tabakanın bir alt tabakasına subepitelya dokuya geçmiştir. Bu evrede kas tabakasına geçiş olmamıştır.
- Evre: Kanser kas tabakasına kadar ilerlemiştir. Hastalık lenf bezlerine ya da uzak organlara sıçramamıştır.
- Evre: Mesane kanseri, kasların derinindeki yağlı tabakaya ya da çevre organlara yayılmıştır.
- Evre: Kanser uzak lenf bezlerine yayılmıştır. Hastalık; akciğer, karaciğer, kemik gibi organlara metastaz yapmıştır.
Mesane Kanseri Tedavisi
Günümüzde mesane kanseri tedavisi birden fazla yöntem uygulanabilir. Hastaya gerçekleştirilen muayene sonrası yapılan testler ışığında hekim uygulanılacak doğru tedaviye karar verir. Uygulanılacak yöntemler arasında yer alan mesane kanseri ameliyatı, cerrahi operasyon ile kanserli hücrelerin alınması ve temizlenmesi yöntemidir.
Hastaya uygulanılacak diğer bir tedavi yöntemi hastanın sadece mesanesine kemoterapi uygulanmasıdır. Ayrıca hastalıklı mesanenin alınarak vücuttaki idrarın dışarı atılması için yapay bir mesanenin yapılması da gerekli durumlarda tercih edilebilecek tedavi yöntemlerindendir.
Mesane Kanseri Ameliyatı: Cerrahi operasyon ile kanserli hücrelerin alınır ya da temizlenir.
İntravezikal Kemoterapi: Hastanın mesanesine kemoterapi uygulanma yöntemidir. Hastalığın tekrarlama ya da ileri evreye ilerlemesi durumunda tercih edilir.
Yapay Mesane: Hastalıklı mesanenin alınarak vücuttaki idrarın dışarı atılmasıdır.
Sistemik Kemoterapi: Hastanın tüm vücudu için kemoterapi uygulanmasıdır.
İmmünoterapi: Bağışıklık sistemini tetiklemeyi hedefleyen tedavi yöntemidir.
Radyasyon Tedavisi: Ameliyat seçeneğinin uygulanamadığı durumlarda tercih edilmektedir.
Mesane Kanseri Ameliyatı
Transüretral Rezeksiyon (TUR) ameliyatı en çok bilinen mesane tümörü ameliyatıdır. Sistoskopi ile tümörün saptanması sonrası idrar yolundan girilerek TUR mesane ameliyatı yapılır. Mesane tümöründe TUR yöntemi genellikle erken evrelerde tercih edilmektedir. TUR ameliyatı, metastaz yaparak kaslara sıçramayan mesane tümörlerinde tercih edilmektedir. Kamera ve kazıma bıçağı ile idrar yolundan girilerek kanserli kitlenin tamamı çıkartılır.
Radikal Sistektomi ile Mesane Tümörü Ameliyatı
Mesanenin tamamının çıkarılması için yapılan cerrahi operasyondur. Radikal sistektomi, erkek hastalarda prostat ve seminal veziküllerin çıkarılmasını da içermektedir. Kadınlarda, radikal sistektomi uterusun, yumurtalıkların ve vajinanın bir kısmının çıkarılmasıdır. Takiben hastaya ileum bağırsak segmenti kullanılarak ya ileal conduti ya da ileal yapay mesane yapılır.
Sıkça Sorulan Sorular
Mesane kanseri, mesane duvarındaki kas tabakasına, mesanenin etrafındaki yağ dokusuna, prostat, ya da vajina gibi organlara sıçrayabilir. Ayrıca kemiklere, karaciğer, akciğer gibi uzak organlara da yayılabilir.
Mesane Kanseri çeşitli tedavi yöntemleri ile tedavi edilmektedir. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi, radyoterapi ya da kemoterapi uygulanmaktadır.
Yaşa bağlı olarak mesane kanseri görülme olasılığı artmaktadır. Genellikle 60-70 yaşlarından sonra mesane kanseri ortaya çıkmaktadır.
Mesane ağrısı genellikle göbek altındaki kasıklarda görülmektedir.
Mesane kanseri, hastanın şikayetleri üzerine yapılan ultrasonografi sonucunda görülebilir. Hastalığın tanısında tomografi oldukça önemlidir. Mesane tümörü tanısı, sistoskopi ve patolojik incelemede oldukça önemlidir.